Vandaag, 28 oktober, krijgt architect Nanne de Ru de Maaskantprijs, een oeuvreprijs voor jonge architecten. De Ru, begonnen bij OMA van Koolhaas, heeft met Charles Bessard het bureau Powerhouse Company en werd in 2007 in een klap beroemd met Villa 1 die in Domus werd gepubliceerd. Een Y-vormig laagbouwjuweeltje van glas in de bossen bij Ede. De Ru grijpt de prijs aan om te pleiten voor de terugkeer van het ambacht in de architectuurpraktijk. De architectuur is het contact met de werkelijkheid een beetje kwijt geraakt in de bouwhausse van de afgelopen decennia. Interview met Nanne de Ru HIER.
In grafisch Nederland woedde begin jaren zestig een voortuitgangsgolf, die in beeld is gebracht in het deze week gepubliceerde boek van Wibo Bakker: Droom van helderheid. Het verhaalt over de revolutie die het begrip corporate identity teweegbracht bij Nederlandse ontwerpbureaus. Bedrijven ontdekten het belang van een helder consequent imago in hun reclame, briefpapier en bedrijfslogo’s. Het waren de jaren dat bureaus als Tel Design (met Gert Dumbar en Gertjan Leuvelink) en Total Design (Wim Crouwel en Benno Wissing) werden opgericht. Ze ontwierpen voor NS, AH, PTT, SHV, Schiphol en De Gruyter. Bakker brengt goed in beeld hoe vooral typografen in die jaren belangrijker werden in het ontwerpproces. Lees HIER de recensie. Droom van Helderheid verschijnt bij uitgeverij 010.
9.30 u. Twee kunstenaars hebben een kerk van lego gebouwd in Enschede. De Abondantus Giganticus is hoofdpaviljoen van het kunstenfestival Grenswerk dat 24 september begint. Het gebouw is gemaakt van legioblokken, dat zijn betonnenblokken van 1200 kilo die op lego lijken omdat ze aan de bovenzijde zijn genopt. De kunstenaars Michiel de Wit en Filip Jonker hebben de stenen in klassieke legokleuren geschilderd: zwart, rood, geel, wit en blauw. Het gebouw is 30 bij 10 meter groot en er zijn niet alleen concerten in de kerk, je kunt er ook trouwen. ‘Daar is veel belangstelling voor’, zegt Jonker. Abondantus Giganticus blijft 11 dagen staan. Er is een webcam. Een interview HIER.
Alfabetten in 3D
Kort achter elkaar zijn twee boeken uitgekomen over 3D typografie. Dat is geen toeval. Als eerste van alle kunstvormen heeft de grafische vormgeving zich willen ontworstelen van de digitale dimensie. Sinds de vroege jaren negentig is de Mac een onovertroffen werkinstrument voor de grafisch vormgever. Er één bezwaar. Het ontwerpen is geen fysiek proces meer. Daardoor groeide de behoefte aan fysieke letters. Stefan Sagmeister bijvoorbeeld, de vormgever van hoezen voor David Byrne en Rolling Stones, gaf korte privefilosofietjes weer in bananenletters. Thijs Verbeek maakte een abc door zijn vel te spannen met knijpers. Nu verzamelt in: The 3D Type Book. Laurence King Publishing; € 26,50. Recensie HIER
De architect Lars Spuybroek (52), bekend van zijn ontwerp voor de verstrengelde torens op Ground Zero, schreef een boek over schoonheid. The Sympathy of Things is een afrekening met de 20e eeuw ‘waar we het zicht op schoonheid volledig zijn kwijt geraakt’. Spuybroek kijkt heel nadrukkelijk naar de negentiende eeuwse schoonheidsidealen, vooral die van de gotiek en de arts & crafts. Hij ziet in ‘vital beauty’ een term van de kunstbeschouwer John Ruskin (1819-1900), een belangrijke bron voor een nieuw schoonheidsideaal. Het modernisme is een gruwel, vindt hij. ‘Het modernisme, abstracte kunst, dat is hetzelfde streven naar sublimatie en purificatie als genocide. In de kern van denken zoeken modernisme en het minimalisme dezelfde rechtvaardiging als Auschwitz.’ Interview HIER. Boek kost 29 euro 95, uitgegeven door V2.
Naakt-abc van Anthon Beeke in heruitgave
In de jaren zestig ontwierpen Anthon Beeke en Wim Crouwel allebei een geruchtmakende letter. Ze worden nu samen her-uitgegeven.
Beide letterontwerpen zijn historisch, beide zijn internationaal befaamd, gecreëerd in het diepst van de hippiejaren en elk was cruciaal in de carrière van de ontwerper. Voor beide fonts geldt ook, gek genoeg, dat ze feitelijk onbruikbaar zijn als letter. Het New Alphabet van Wim Crouwel uit 1967 – de eerste computerletter – en het naakt-abc (1969) van Anthon Beeke vormen twee uitersten van een tijdsbeeld en verschijnen nu samen in één uitgave.
Het eigenlijke onderwerp van dit losbladige werk is de ontwerper Anthon Beeke (1940), de man die vier decennia terug twaalf blote meisjes in de gymzaal van de Rietveldacademie in Amsterdam in tal van poses neervlijde en ze van bovenaf fotografeerde. Hij modelleerde van hun lichamen een alfabet van louter kapitalen, geënt op een klassiek letterfont: de Baskerville Old Face uit 1768. Continue reading »
Wim Crouwel, duurzame kaalheid
De tentoonstelling begint uitstekend met een reusachtig portret van de vormgever Wim Crouwel (interview HIER), genomen in 1969. Hij staat ten voeten uit voor de camera van Paul Huf in een heel kek spacy gesneden pakje. Het portret ademt ijdelheid, zelfbewustzijn, maar door die astronautensnit ook een enorm vooruitgangsgeloof en moderniteit. En dat is precies waar deze tentoonstelling over gaat. Over moderniteit, tegen de klippen op.
Het Stedelijk is een thuiswedstrijd voor de ontwerper, die er tot in de jaren tachtig de vaste vormgever was. Bijna al het werk komt uit de huiscollectie van het Stedelijk, maar het gekke is dat het idee voor de tentoonstelling niet uit Amsterdam komt, maar uit Londen. Misschien is dat omdat de Britten Crouwel zonder voorbehoud op handen dragen. Terwijl hij in Nederland ook wordt geassocieerd met ijzeren grids en steile ontwerpopvattingen. Continue reading »
11.06 u. Station Hilversum-Noord staat hoog op lijstje van niksige plekken in Nederland. Twee perrons met een weg erlangs en veel hekken. Toch geniet het enige notoriteit. Het is de plek waar half tv-makend Nederland dagelijks langskomt op weg naar het Mediapark. 29 juli opent de voetgangerstraverse die het omroepvolk hoog en droog naar de studio’s moet brengen.
Nu nog zwerven de sporende werknemers over de drukke Mies Bouwmanboulevard en komen ze binnen via de auto-entree, naast het Instituut Beeld en Geluid. Dat is een onveilige situatie. Een koker die negen meter boven het perron Hilversum-Noord zweeft en vanaf daar letterlijk het Mediapark penetreert, maakt een einde aan dat probleem. De wandeltraverse is 170 meter lang, vijf meter in doorsnee, gemaakt van aluminium, hout en staal en eindigt in het hart van het omroeppark.
In feite is het een stukje openbare weg dat Meyer en Van Schooten Architecten ontwierp (het bureau dat ook verantwoordelijk is voor het hoofdkantoor van de ING aan de A10 in Amsterdam-Zuid). Continue reading »
11.20 u. Buckminster Fuller (1895-1983) is voor veel architecten een held en inspirator. Hij ontwierp huizen, auto’s, een wereldkaart, denken in 4D (inclusief tijd) en schreef gedichten. Maar vooral zijn geodetische koepel, een systeem waarbij een grote overspanning mogelijk werd door een frame van metaal dat om de koepel zat, werd een groot succes. Musseum Marta Herford in het Duitse Herford (in een gebouw van Frank O. Gehry) liet 22 kunstenaars reageren op het werk van de Amerikaanse alleskunner. En toont het werk van de man zelf. Inclusief de prachtige Dymaxion Car uit 1933 die vriend/architect Norman Foster vorig jaar liet herbouwen. Lees de recensie.