Morgen begint de vierde Internationale Architectuur Biennale Rotterdam (IABR) met als thema de Stad. Curator is stedenbouwkundige Kees Christiaanse (KCAP, Rotterdam) die op zijn beurt zes jonge architectenteams vroeg om het thema Open City, designing coexistence tegen het licht te houden. Het resultaat is 1 hoofdtentoonstelling (Forum) en zes deeltentoonstellingen in het NAi. Vrijdag 25 september opent een ander deel van de Biennale, Parallel Cases met werk van studenten over de hele wereld in het RDM Droogdok in Rotterdam. Zaterdag 26 september gaat Vrijstaat Amsterdam in de hoofdstad open. De 4de IABR duurt tot 10 januari.
Sep 23
Sep 22
Het Elicium (latijn voor gelukzalige plaats) is het nieuwe gezicht van de RAI in Amsterdam. 29 September wordt het door kroonprins Willem Alexander geopend. Het is het eerste echte gebouw voor de RAI van Benthem Crouwel, sinds 1989 huisarchitecten van de RAI. Het bureau is trouw gebleven aan de functionalistische technische traditie van zijn voorganger, architect A. Bodon, maar heeft de RAI met het Elicium wel de 21e eeuw ingeschoten. Het is een gebouw met een bijna logo-achtige kwaliteit. De slinger-vormige draagconstructie geeft ook de vorm aan het gebouw. Het Elicium is bedoeld voor feesten, congressen en vergaderen. De oostzijde, die naar het oude Amsterdam is gericht, is volledig van geperforeerd roestvrij staal. De westzijde die naar Zuidas kijkt, is van glas. Rechtsonder interieurfoto van de Auto RAI in 1963, architect A. Bodon.
Sep 22
In Oslo is 17 september 2009 de constructie begonnen van het hoofdkantoor van DnB NOR,een financieel instituut. Het ontwerp is van het Rotterdamse bureau MVRVD. Het gebouw van 36 duizend vierkante meter oppervlak en 17 etages hoog ligt in Oslo Barcode, een nieuw waterfront. Het gefragmenteerde en pixelachtige gevelbeeld dat Winy Maas c.s. ontwierp moet onderstrepen dat het DnB NOR een flexibele organisatie is die rondom zelfstandige werkeenheden is georganiseerd. Oplevering verwacht in 2012 .
Sep 21
Whoa. Een drijvend gebouwencomplex van bureau Ahean Schopfer en 3d renderaar Tangram 3ds voor NOAH (New Orleans Arcology Habitat). Voor de stad die zo zwaar is getroffen door de orkanen Rita en Katrina, loopt een project voor ecologische architectuur (arcology). Dit is een van de resulaten. Deze 3D driehoek drijft en is enorm. Het is een complete wijk waar in gewoond (20 duizend appartementen), gewerkt, geleerd, geparkeerd en geshopt kan worden. Totale oppervlak 10 miljoen vierkante meter. Nog een paar plaatjes dan:
Sep 21
De Zwitserse architect Peter Zumthor heeft de Pritzker Prize 2009 gewonnen. Dat is 12 april bekend gemaakt door de jury van de meest prestigieuze architectuurprijs ter wereld. Zumthor (1943) geldt als een estheticus met een klein maar zeer verfijnd oeuvre. Van de Zwitser wordt een groot project gerealiseerd in Leiden, de Meelfabriek.
Tot Zumthors bekendste ontwerpen behoren de kuurbaden in het Zwitserse Vals, het Kunsthaus in Bregentz (Oostenrijk) en het Kolumba museum in Keulen. Hij werkt vanuit een kleine studio in een gehucht in de Alpen waar hij slechts mondjesmaat opdrachten aanneemt. Zijn faam onder architecten is er niet minder om. Vooral zijn materiaalcombinaties, detaillering en zijn tijdloze moderniteit zijn van een onbetwiste kwaliteit.
Een van zijn specialiteiten is de combinatie van historische elementen en nieuwbouw. Bijvoorbeeld het Kolumba museum in Keulen (2000) dat is gebouwd op de ruïnes van een Gotische kerk die in de oorlog is verwoest. De restanten van de kerkmuren zijn met een groots gebaar in nieuwe, torenhoge en ultramoderne, wanden weggemetseld. ‘Zeer eigentijds, maar ook in harmonie met de historische gelaagdheid van de plek’, zegt de jury van de Pritzker Prize.
Een van zijn eerdere projecten, een kuuroord in het Zwitserse Vals (1996), geldt nog altijd als zijn meesterstuk. Zumthor verstopte een badhuis deels in een bergplooi, maar de voorgevel springt zeer gedecideerd en modern uit de rotswand. Voor de wanden gebruikte Zumthorn een lokale kwartsietsteen, die hij in dunne plakken stapelde. Wat doet denken aan de gestapelde stenen van de Romeinse badhuizen. ‘Ik vond dat het gebouw moest zijn als de waterbron’, zegt de Zwitser. ‘Die er al sinds mensenheugenis is. Dat gebouw moet er ook uitzien of het er altijd heeft gestaan.’
In Leiden renoveert Zumthor de Meelfabriek, een groot industrieel complex uit de 19de eeuw. Het is een gezichtsbepalend object waar woningen, ateliers, winkels, galeries en horeca komen. Zumthor was onder de indruk van de structuur van de fabrieken en silo’s die hij intact laat. De gevels waren voor hem niet heilig. Zumthor verraste het stadsbestuur door niet alleen te renoveren maar ook twee forse nieuwe gebouwen aan het complex toe te voegen.
Bob Witman
Gepubliceerd in de Volkskrant van 13 april 2009
