Win-winsituatie bordeelhouders en gemeente
Het onderzoek van architecte Tsaiher Cheng naar de ruimtelijke structuur van het prostitutiebedrijf in Amsterdam, is vanaf vandaag een tentoonstelling in Arcam. Haar conclusie: hoe smaller de steeg, hoe groter de kans op omzet.
Thaiser Cheng. Foto Joost van den Broek
Hoerenlopers houden van smalle steegjes?
‘De twee belangrijkste prostitutiegebieden in de Rosse Buurt in Amsterdam zijn de grachten en het Oudekerksplein. Die laatste locatie heeft veel smalle steegjes. Daar wordt het meest geld verdiend.’
Hoe komt dat?
‘Op de Wallen, de grachten, is het open. Daar ben je meer zichtbaar, wat onprettiger is voor een klant om contact te leggen. In een steeg verloopt dat makkelijker. De onroerend goedprijzen van het Oudekerksplein liggen een stuk hoger.’
Wat is het doel van uw onderzoek?
‘Amsterdam probeert in de Rosse Buurt de prostitutie te reguleren en uitwassen uit te bannen. Die kwestie heeft ook een ruimtelijke component. Ik onderzoek de architectuur van een prostitutiewijk.’
U vergelijkt Amsterdam met steden elders?
‘Met Hong Kong, Sidney, Antwerpen en Bangkok. Steden met een andere moraal, andere opvattingen over seks. Maar overal is prostitutie. Het is alleen anders georganiseerd.’
Is prostitutie elders meer verborgen?
‘In Hong Kong speelt de prostitutie zich onzichtbaar af op hotelkamers. Maar het komt net zo goed voor. In Amsterdam is het meer bovengronds.’
Amsterdam wil minder ramen, een slecht idee?
‘‘Als je de capaciteit van de Wallen verkleint. Stijgen daar de prijzen. De mooiste meisjes blijven. Degenen die toch al minder kansrijk waren, werken voor minder geld, met minder onderlinge controle op slechtere locaties.’
Wat is ruimtelijk het issue in het prostitutiebedrijf?
‘In een prostitutiewijk is er grote leegstand in de bovenverdiepingen. Waardoor de buurt sterk monofunctioneel wordt. De raamexploitatie op de begane grond is zo lucratief dat de benedenverdiepingen worden dichtgebouwd, de trappenhuizen onbereikbaar zijn.’
Wat levert een raam op?
‘Ik denk dat tien aangesloten ramen zestigduizend euro per maand opleveren, grof geschat. Dat maakt dat de onroerend goedprijs zo hoog ligt. Als de gemeente de panden voor marktprijs moet opkopen, wordt sanering te kostbaar’
Ze kunnen toch dwang gebruiken?
‘Als een overheid aankondigt: we gaan de buurt saneren, gaat een wijk steevast sterk achteruit. Niemand investeert meer. Ook de arbeidsomstandigheden van de sekswerkers verslechteren. Dat proces kan jaren duren, leert de ervaring bij andere saneringen.’
Wat is uw oplossing?
‘Ik probeer voor alle partijen een win-win situatie te creëren. En te zorgen dat de gewenste menging van functies in het hartje van de stad terugkomt.’
Door?
‘Op het Oudekerksplein, waar de prostitutie in smalle steegjes zeer lucratief is, blijven de sekswerkers op de begane grond. De bebouwing is zo dicht, dat de bovenetages makkelijk met elkaar kunt verbinden, bijvoorbeeld met loopbruggen.’
Een tweede laag bovenop de seks?
‘De bovenruimtes krijgen een culturele bestemming, of ze gaan naar kunstenaars, die weinig huur kunnen betalen. Zo creëer je een gewenste mix van functies. De twee lagen zitten elkaar niet in de weg.’
En op de grachten zelf?
‘Je moet op een aantal plekken proberen de benedenverdiepingen leeg te maken om het patroon van de seksaanbod op straat te doorbreken. De prostitutie kan dan naar de bovenetages verhuizen.’
Maar dat willen ze niet?
‘Ja, dat kost geld. Maar de huiseigenaren weten dat de gemeente het aan wil pakken. Je kunt de eigenaren meekrijgen door ze iets terug te geven.’
Zoals wat?
‘Op de bovenetages kunnen meer vrouwen werken. Het is een economischer gebruik van vierkante meters, er is beslotenheid, het is efficiënter. Voor de vrouwen is het voordeel dat ze meer ruimte krijgen dan de krappe kamers van nu.’
Bent u niet bang dat iemand u verwijt dat u vrouwenuitbuiting in stand houdt?
‘Iedereen die zegt dat je vrouwen helpt door prostitutie te verbieden, sluit zijn ogen voor de werkelijkheid.’
